«Laguntza:Estilo kontua (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

Hauxe da oraingo bertsioa, 17:58, 22 azaroa 2015 data duena

Sorapedian idazteko ez da ia araurik, baina oso komenigarri da estilo bat jarraitzea: errezago irakurtzeko, eta errezago idazteko.

Artikuluen izenburuak[aldatu]

Izen egokiak aukeratu beharko ditugu, ezaugarri hauekin:

• Adierazgarriak. Hau da, beste inork irakurtzerakoan, ideia argi bat egitea artikuluaren mamiaz.
• Zehatzak. Askotan berba batekin nahikoa da, baina beste askotan geroago arazoak suertatu daitezke. Esateko, Ezozia izeneko artikulua sortzen badugu, gerora etorriko dira Ezozia ballara, Ezozia baserria, Ezozia jatetxea, Ezozia ingurunea, Ezozia futbol zelaia… Hobe da pentsatzea ea berba bakar batekin nahikoa den edo gehiago zehaztea komeni den.
• Bereizgarriak (hizkuntza). Artikulu baten itzulpenak egiten baditugu (hau da, bat, bi, hiru… artikulu berri), izenburua ere itzuliko dugu: Obe baserria eta Caserío Obe. Baina arau hau ez da nahikoa pertsonen eta elkarteen izenekin. Horregatik, artikuluaren izenburuari hizkuntz bereizgarria gehituko diogu: (eu), (es), (fr)… idatzita dagoen hizkuntzaren arabera.

Adibide batzuk: Caserío Obe (es), Restaurant Txurruka (fr), Ramiro Larrañaga (eu)…

Bi izenburu aukeran daudenean[aldatu]

Kasu batzuetan, artikulu berak bi izenburu izan dezake: Azalia baserria (eu) eta Azaoleaga baserria (eu).

Izenburu bat aukeratzerakoan, beste izenburua erabiltzen duten irakurleek askoz zailago izango dute bilatzeko. Baina, bi artikuluak sortzen baditugu, biak mantenduko beharko dugu… edo, normala denez, etorkizunean edukin desberdina izango dute.

Horretarako bada irtenbidea. Aurrena, izenburu ‘nagusia’ aukeratzea, eta artikulua idatzi modu normalean. Gero, bigarren artikulua sortuko dugu birbideratze orri bat erabiliz; horretarako nahikoa da mamian hauxe idatzi:

 #BIRZUZENDU [[Azalia baserria (eu)]] 

Orria ez da inoiz ikusiko: berau eskatzen dugunean aurrekoa agertuko zaigu. Eta modu honetan bi izenak mantenduko ditugu, baina artikulu bakarra eguneratu beharko dugu.

Txantiloiak[aldatu]

Artikuluak modu librean idatzi badaiteke ere, tankera bateko artikuluak idazterakoan txantiloiak (edo plantilak) erabiltzea oso komenigarria da. Zergatik?

• Errezago irakurtzen direlako. Antzeko artikuluak irakurri baditugu, badakigu informazioa nola dagoen egituratuta, eta zer nun dagoen.
• Errezago egiten direlako. Txantiloia ekarrita, artikuluaren erdia (erdi zailena) eginda dago; hau da, egituraketa eta formatua. Geratzen dena ‘mamia’ osatzea da, besterik ez.
• Artikulu hobeak idazten direlako. Txantiloiak adierazten digu zer nolako informazioa beharko litzakeen artikulu horretan. Nekez ahaztuko zaigu ezer garrantzitsurik… ezagutzen badugu, behintzat.

Beraz, artikulua idatzi baino lehen zera aztertu beharko genuke, ea Sorapediak txantiloirik eskaintzen digun lana errazteko. Eta txantiloi berria behar baduzu, zuk zeuk sortu… edo bidali eskaera sorapedia.posta@gmail.com, eta gu arduratuko gara guztiaz!

Txantiloi soilak[aldatu]

Sorapediak baditu lana errazten duen txantiloi soilak:

• Ortografia. Artikuluaren ortografia zuzentzeko eskatzen du.
• Argitaratzen. Baten batek artikulua lantzen ari dela adierazten du.
• Osatu barik. Artikulua sortu bai, baina mamia sakontzeko eskatzen du.
• Laguntza aurkibidea (eu). Euskarazko laguntza aurkibidea laguntza orri guztietan sartzeko.
• Laguntza aurkibidea (es). Gaztelerazko laguntza aurkibidea laguntza orri guztietan sartzeko.

Txantiloi aurreratuak[aldatu]

Honetaz gain, Sorapediak baditu txantiloi potenteagoak. Txantiloi hauek erabiltzen direnean, normalean goiko eskumako aldean ‘fitxa’ moduko bat agertzen da (taula bat), artikuluaren datu orokorrak jasotzen duela eta askotan argazkia edo irudia. Artikuluaren ‘argazki nagusia’ denez, deigarria eta polita izatea komeni da.

Txantiloi hauek ‘inteligenteak’ dira: erabiltzeko, guk berba batzuk eman beharko diegu eta beraiek aipatutako taula osatuko dute. Gaur egunean prest dauden txantiloiak hauek dira:

• Abestia (eu)
• Argazki-sorta (eu)
• Artikulua (eu), Artikulua (es)
• Baserria (eu), Baserria (es)
• Elkartea (eu), Elkartea (es)
• Liburua (eu), Liburua (es)
• Pertsonak (eu)

Aurkibidea[aldatu]

Artikuluaren goiko aldean, atalak edota azpiatalak erabiltzen baditugu, Sorapediak automatikoki sortuko du aurkibidea.

Kategoriak[aldatu]

Artikulu batera heltzeko hainbat modu eskaini ditu Sorapediak: izena eskatu zuzenean, veste artikulu batetik salto eginez, edo kategoria bat arakatzen (ezkerreko menuan agertzen direnak).

Gai jakin bati buruzko artikuluak kategoriatan bildu daitezke. Artikulua kategoria batean sailkatzeko nahikoa da azken zatian testu hau erabili:

 [[Kategoria:Kategoria izena]] 

Sorapedia kategoriak erakutsiko dizkigu; bat aukeratuta, kategoria horren artikuluak zerrendatuko dizkigu, aukeratzeko. Horregatik, oso garrantzitsua da artikuluei kategoria bat (edo gehiago) ematea.

Kategoria berria sortu nahi dugunean, nahikoa litzateke izen hori erabiltzea. Paraleloan, Sorapediaren jagoleak abisatu beharko ditugu, kategoria berria ezkerreko menuan agertzeko.

Txantiloia erabiltzen ari bagara, berak ekarriko digu kategoria (edo kategoriak).

Azken lau atalak[aldatu]

Edozein artikuluk lau atal hauek izan ditzake bukaeran:

• Irudiak. Hemen artikuluari buruzko argazki eta irudiak sartuko ditugu, aurretik artikulu bertan erabili ez baditugu behintzat.
• Beste hizkuntzetan. Atal honetan artikuluaren ‘parekideak edo itzulpenak’ agertuko dira, bere estekekin. Momentuan itzulpen zehatzak ez badira ere, atal honetan jasoko ditugu.
• Gehiago jakiteko. Sorapediatik kanporako estekak (hau da, Wikipediara, Soraluze.net-era… edo Interneteko beste edozein tokitara).
• Erreferentziak. Artikulu barruan Sorapediatik kanpo egiten diren erreferentziak (hau da, Wikipediara, Soraluze.net-era… edo Interneteko beste edozein tokitara), esteka eta guzti.

Atal hauek hutsik baleude, ezabatu ditzakegu ala mantendu (beste batek betetzeko).

Eta artikulua ixteko, kategoriak jarriko dira (baleude).

Argazkien erabilera[aldatu]

Argazkiak hiru tokitan jarri daitezke:

• ‘fitxa’ren barruan. Esanguratsua izateaz gain, argazki deigarriena edota politena izan behar da.
• Artikuluaren barruan, testuari komeni zaion tokietan.
• Irudi galerian. Artikulua osatzeko topa ditzakegun argazki guztiak. Argazki batzuk oso berdinak balira, bakarra sartuko genuke; baina, dudatan bageunde, sartu!

Estekak[aldatu]

Sorapediaren (eta Wikipediaren) edozein artikulu idazterakoan, oso interesgarria izaten da estekak (edo hiperbinkuloak) sartzea. Hau da, berba bat edo ideia bat edo esaldi bat beste nunbaiten sakonago azalduta balego, bertan ‘jauzia’ sartzea. Modu honetan, irakurleak bertara joan daizteke informazio gehiagoren bila, eta Sorapediaren erabilera areagotuko dugu!

Esteka hauek hiru motakoak izan daitezke:

• Sorapedia barruko estekak (artikulua); hau da, Sorapediaren beste artikulo batetara jauzi egitekoak. Testuaren bertan sartuko ditugu.
• Sorapedia barruko estekak (materiala); hau da, Sorapediak edo Sorapediarentzat sortutako materiala ikusteko: pdf-ak, soinua (mp3), bideoak… Esteka hauek ere testuaren bertan sartuko ditugu.
• Sorapediatik kanpo egiten diren erreferentziak (hau da, Wikipediara, Soraluze.net-era… edo Interneteko beste edozein tokitara). Wikitestuaren menua erabiliz, erreferentzia moduan sartuko ditugu: jauzia nora egin esango diogu, eta agertu nahi dugun testua. Sorapediak artikulu erdian zenbakia sartuko du eta guk emandako testua, bere zenbaki eta jauziaz, Erreferentziak atalean sartuko du.

Esteka gehiegi sartzea ez da komeni. Beraz, artikulu baten barruan esteka bera behin bakarrik erabiliko dugu. Esteka sartzeko dudatan bageunde, Sorapedia barrukoa balit aurrera, bestela ez sartu.

Hizkuntzen artean jauzika[aldatu]

Sorapedia barruko estekak, ahal bada, hizkuntza bereko artikuluetara joan beharko lirateke.

Baina, hizkuntz horretan artikulurik ez balego (eta etorkizun hurbilean izateko aurerarik ez dagoenean) ez izan inolako dudarik esteka beste hizkuntzako artikulura sartzen: Sorapediaren erabiltzaile gehienak elebidunak dira eta! Hau da, euskerazko artikulu batek Obe baserria (eu) aipamena egiten badu, itzultzerakoan erderazkoak ere Obe baserria (eu) erabiliko luke.

Modu berean, artikulu baten itzulpena lantzen dugunean, begiratu behar da jatorrizko artikulua modu ‘okerrean’ inon erabiltzen ari den; hau da, behin Caserío Obe (es) sortuta, egiaztatu behar da ea erderazko artikulirik Obe baserria (eu) aipatzen duen; hala balitz, esteka konpondu beharko genuke.

Zuzenduko direnak, eta kupida gabe![aldatu]

Sorapediaren helburua zera da, Soraluzeri buruzko ezagutza jasotzea denez, modu txukunean eta guztiok erabiltzeko modukoa.

Beraz, hiru irizpide hauek gordetzen dituen artikulu guztiak ongietorriak izango dira. Bestela, jagole edo zaintzaleen taldeak ezabatu edo zuzenduko ditu inolako kupidarik gabe:

• Soraluzerekin zerikusirik ez duten artikulak: oso pertsonalak direlako, edota oso kanpokoak direlako. Kenduko dira, eta egileari (izena emanda balego) abisua pasako zaio.
• Ortografi akatsak. Aldaketa formalak direnez, testua txukuntzeko, egileari ez zaio inolako abisurik pasako. Honek bentaja ederra dakar: ortografia dela eta ez dela inor arduratuta balego, aurrera ! egongo da zeinek zuendu eta.
• Irainak edota iradokizun ez neutroak. Dudarik balego, gaitzizenik ez, adjetiborik ez eta aditz motelak. Inor pasatzen bada: behin, zuzendu; bitan, abisua; hirutan, hamabost eguneko kanporaketa; lautan, betiko kalera.